Europa moet blootstelling kinderen aan schadelijke chemicaliën stoppen

Kinderen in Europa worden dagelijks blootgesteld aan schadelijke chemicaliën in consumentenproducten, met alle gezondheidsrisico’s van dien. Verschillende Europese maatschappelijke organisaties, waaronder Tegengif en het European Environmental Bureau (EBB), roepen de Europese Commissie daarom op de verouderde wetgeving op het gebied van giftige stoffen snel aan te scherpen.

“De bestaande Europese regelgeving, gevat in REACH, is al bijna twintig jaar oud. Ondertussen groeit het wetenschappelijk bewijs dat chemische stoffen zoals PFAS en weekmakers van plastic gezondheidsrisico’s veroorzaken. Kinderen zijn extra kwetsbaar voor deze giftige stoffen, omdat hun lichaam nog in ontwikkeling is”, aldus Annelies den Boer, directeur van Stichting Tegengif. “Het baart ons zorgen dat het gemiddeld meer dan 19 jaar duurt voordat gevaarlijke chemische stoffen van de markt worden gehaald. En dat er nieuwe stoffen worden toegelaten, zonder dat duidelijk is wat voor effect zij kunnen hebben. Hoog tijd dus om de verouderde regels te herzien.”

 

‘Everywhere chemicals’

Uit recent onderzoek van Tegengif blijkt dat herbruikbare plastic drinkflessen voor kinderen chemicaliën als de weekmaker Di-isobutylftalaat (DIBP) lekken. Het gebruik van DIBP is in de EU aan banden gelegd, omdat de stof reprotoxisch is, dat wil zeggen schadelijk voor de voortplanting en de ontwikkeling van de ongeboren vrucht, en hormoonverstorend. Den Boer: “De hoeveelheid DIBP die in de vloeistof werd aangetroffen zat onder de Europese limiet. Toch baart de aanwezigheid van deze stof ons zorgen, omdat kinderen niet alleen via herbruikbare drinkwaterflessen in aanraking komen met weekmakers, maar ook via bijvoorbeeld plastic speelgoed, kleding en vloerbedekking (pdf). Juist die alomtegenwoordigheid van zogenaamde ‘everywhere chemicals’ verhoogt het gezondheidsrisico.”

 

Onbekende stoffen

Een tweede belangrijke uitkomst van het onderzoek is dat slechts een fractie van de honderden chemische stoffen in de vloeistof kon worden geïdentificeerd. Den Boer: “We weten dus niet welke stoffen dit zijn en wat ze doen. Eigenlijk zijn plastics daarmee een black box; je weet niet precies wat erin zit.” Jorke Kamstra, universitair docent endocriene toxicologie aan de Universiteit van Utrecht, deelt die zorgen. “Het feit dat er honderden stoffen worden aangetoond waarvan we slechts van een beperkt aantal weten of ze wel of niet giftig zijn, is alarmerend. Het lijkt erop dat we het topje van een ijsberg analyseren, maar niet weten wat de gevolgen zijn van de rest van de ijsberg.”

 

EU moet in actie komen

Binnenkort vinden in het Europees Parlement hoorzittingen plaats met de nieuwe leden van de Europese Commissie. Europarlementariërs krijgen de gelegenheid hen kritisch te bevragen op thema’s die zij belangrijk vinden. Maatschappelijke organisaties slaan de handen ineen om schadelijke stoffen te agenderen en doen een dringende oproep de verouderde wet- en regelgeving aan te passen. “De EU moet nu handelen en de meest schadelijke chemicaliën in consumentenproducten, vooral in die voor kinderen, verbieden en haar chemisch beleid updaten”, zegt Tatiana Santos, hoofd chemicaliënbeleid bij het European Environmental Bureau (EEB). “We kunnen niet toestaan dat kinderen gezondheidsrisico’s lopen door hun kleding, drinkflessen of speelgoed, alleen omdat de regelgeving verouderd of inconsistent is.”