Beangstigend

‘Toen de uitslag kwam was ik redelijk gerustgesteld, omdat ik onder de waarden zit die er voor PFAS- soorten bekend zijn. Maar ik heb wel drie soorten bioaccumulerende, opeenhopende PFAS in mijn bloed die voor immuunziektes of kanker kunnen zorgen. Dat die in je bloed aangetroffen worden vind ik wel beangstigend. Het is überhaupt gek om stoffen in mijn bloed te hebben die ik niet kan zien en die er blijkbaar wel in zitten.’

Lozingsverbod

Geert maakt zich als politicus voor Groen Links-PvdA in de Tweede Kamer sterk voor een PFAS-lozingsverbod. De eerste voorzichtige stappen zijn gezet. In oktober 2024 is zijn motie aangenomen om voor de zomer een verbod op het lozen van PFAS uit te werken. ‘Het is ongelooflijk dat wij, alle inwoners van Nederland, PFAS in ons bloed hebben. We hebben daar niet voor gekozen en het zou aan de overheid moeten zijn om via omgevingsdiensten, controles en metingen ervoor te zorgen dat wij geen onafbreekbare chemicaliën in ons bloed hebben. Nu niet, en ook onze toekomstige generaties niet.’

Niet wachten op Europa

Hij wil niet dat Nederland wacht op een Europees lozingsverbod. ‘Omdat er anders nooit een incentive is om PFAS-loze producten te gaan produceren. Als bedrijven niet zelf zorgen voor innovatie, voor vervangende producten, dan heb je een overheid nodig die zegt: we stoppen met dit product. Je hebt één jaar uitfaseertijd, maar dat is het. Anders blijft het uitstellen, uitstellen, uitstellen- vanwege belangen en lobbykracht.’

Lobbykracht

De invloed van bedrijven is groot, zowel in Europa als in Nederland. ‘Het ergert me dat er zo’n grote lobbykracht is, want wat weegt er nou op tegen de gezondheid van mensen?’ Toch heeft hij zelf ook ervaren hoe het werkt toen hij een bezoek bracht aan Chemours. ‘Zij komen met een goed verhaal over 99% reductie [van lozing en uitstoot HFPO-DA, GenX]. En we hebben inderdaad bedrijvigheid nodig en pacemakers en stents en weet ik veel wat. Maar als mensen daardoor ook ziek kunnen worden, en als mensen die er niet om gevraagd hebben toch onafbreekbare, generationeel overstijgende, bioaccumulerende chemicaliën in hun bloed krijgen, dan is dat veel groter.’

Gezondheid belangrijker

‘Ik heb dus wel gezien waar het spanningsveld zit. Maar in mijn afweging is gezondheid, het feit dat je niet om PFAS gevraagd hebt en het voor altijd in het milieu blijft, belangrijker. En je kunt nu wel 99% reductie hebben, maar je hebt in het verleden wel echt iets gedaan wat niet klopt. Dat heeft de rechter ook uitgesproken. Dus als je dat niet erkent, hoe kun je dan überhaupt verder? Want je hebt ervoor gezorgd dat mensen in de omgeving angsten hebben. Mensen die borstvoeding geven, mensen in de moestuin.’

Biomononitoringssysteem

Geert blijft bevlogen de urgentie van het PFAS-probleem benadrukken. Op zijn verzoek komt er binnenkort voor het eerst een plenair debat over PFAS in de Tweede Kamer. Zijn uiteindelijke doel: een PFAS-verbod. Om de weg daarvoor vrij te maken zou een biomononitoringssysteem kunnen helpen. ‘Heel vaak is het argument van tegenstanders of bij de rechter dat je niet kunt aantonen dat het komt door dat bedrijf of door PFAS of door die PFAS-soort. En als je dat argument weg kan halen, omdat we genoeg informatie hebben dat het wel invloed heeft op je gezondheid, dan ben je een hele stap verder.’

Nul PFAS

‘Er zou sowieso nooit PFAS in het milieu terecht mogen komen. Niet voor mensen die nu leven en ook niet voor toekomstige generaties, omdat ze onafbreekbaar zijn. De eerste stap is dan een lozingsverbod, omdat daar meer voorstanders van zijn. Maar natuurlijk zouden producten waar PFAS in zitten ook verboden moeten worden. Er zijn alternatieven, en we zijn toch met z’n allen zo innovatief? Dus dan is het uiteindelijke doel nul PFAS, want dan produceer je het niet, en kun je het ook niet lozen of uitstoten.’